Projecten en bedrijven

Vrije vertaling van een blogpost van Sam Altman

In de beginperiode van mijn startup voelde ik me soms lichtelijk beledigd wanneer mensen ernaar verwezen als een “project”.
“Hoe gaat het met je project?” klonk alsof de vraagsteller ons niet echt serieus nam, terwijl alles voor ons juist zeer serieus aanvoelde. Ik herinner me dat ik dacht dat dit wel zou stoppen nadat we een Series A van vijf miljoen dollar hadden aangekondigd. Dat gebeurde niet. Ik bleef het gevoel houden dat we het “gemaakt” zouden hebben zodra mensen ons een bedrijf zouden noemen.


Tegenwoordig denk ik daar precies het tegenovergestelde over. Het is veel beter om — en om jezelf zo te blijven zien — als een project dan als een bedrijf, zo lang mogelijk.

Bedrijven klinken serieus. Zodra je jezelf als een bedrijf gaat zien, ga je je er ook naar gedragen. Je begint je meer zorgen te maken over schijnwerk — zaken als advocaten, conferenties en financiële structuren — en minder over het bouwen van een product, omdat dat nu eenmaal is wat mensen denken dat bedrijven doen. Dit is uiteraard de doodsteek voor veelbelovende ideeën.

Projecten hebben daarentegen zeer lage verwachtingen, en dat is juist een groot voordeel. Projecten betekenen meestal ook minder mensen en minder geld, waardoor je profiteert van zowel flexibiliteit als focus. Bedrijven hebben hoge verwachtingen — en hoe meer geld ze vanaf het begin ophalen en hoe meer media-aandacht ze krijgen, hoe slechter dat vaak uitpakt (denk bijvoorbeeld aan Color en Clinkle).

Het ergste van alles is dat je minder snel aan enigszins gekke ideeën werkt. Dit is tenslotte een bedrijf, geen hobby; je moet iets doen dat klinkt als een degelijk en respectabel idee. Er is een duidelijke grens aan wat de meeste mensen bereid zijn te doen voor iets dat een “bedrijf” wordt genoemd — een grens die niet bestaat als het slechts een project is. Het risico om er dom uit te zien is bij een project vrijwel nul, en niemand ligt wakker als het mislukt. Daardoor is de kans veel groter dat je aan iets écht goeds werkt, in plaats van aan afgeleide maar aannemelijk klinkende onzin.

Wanneer je aan een project werkt, kun je lange tijd experimenteren met ideeën. Zodra je een bedrijf hebt, begint de klok te tikken en verwachten mensen resultaten. Dat raakt meteen aan het gevaar van projecten: veel mensen gebruiken ze als excuus om niet echt hard te werken. Als je niet de zelfdiscipline hebt om zonder externe druk hard te werken, kan een project een vrijbrief worden om te verslappen.

De beste bedrijven beginnen met ideeën die aanvankelijk niet goed klinken. Ze starten als projecten, en soms lijken ze zo onbeduidend dat de oprichters er niet eens aan zouden durven werken als ze die ideeën meteen als “bedrijf” zouden moeten verdedigen. Google en Yahoo begonnen als projecten van promovendi. Facebook was een project dat Zuckerberg bouwde toen hij tweedejaarsstudent was. Twitter begon als een nevenproject van één ingenieur binnen een bedrijf dat met iets totaal anders bezig was. Airbnb was een zijproject om wat geld te verdienen voor de huur. Pas later werden het bedrijven.

Dit waren allemaal ideeën die slecht leken maar uiteindelijk goed bleken te zijn — en dat is de magische formule achter grote successen. In de haast om zich als bedrijf te profileren, hadden ze echter ook verloren kunnen gaan. De druk van externe (en interne) verwachtingen is constant en subtiel, en vernietigt vaak precies die magische ideeën. Grote bedrijven beginnen vaak als projecten.


Bron:
Sam Altman, “Projects and Companies”
https://blog.samaltman.com/projects-and-companies